به نقل از «ایرنا»

کیفیت تدریس در آموزش و پرورش، خرید خدمت و نیروی رسمی

تاریخ انتشار: ۳۰ دی ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۴۴۷۹۷۰

تهران- ایرنا- معلمان خرید خدمتی و سطح کیفیت مهارت های آموزشی شان یکی از دغدغه های مهم در حوزه آموزش و پرورش است ولی چرا تنها به وضعیت خصوصی سازی آنان اشاره می شود و سطح کیفیت تمامی معلمان شاغل و نه فقط خرید خدمتی ها مورد غفلت است.

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، خرید خدمات آموزشی مکانیزمی است که هم کمبود معلم را جبران می کند و هم هزینه های آموزش و پرورش در کشور را کاهش می دهد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

از سال های گذشته تاکنون خرید خدمات آموزشی در مناطقی که با کمبود نیروی آموزگاری مواجه اند، اجرا می شود.
مدافعان این طرح بر این قائل اند که این طرح توانسته مانعی بر بازماندگی از تحصیل در مناطق محروم باشد. در واقع، این سیستم با استفاده از نیروی های بومی و محلی باسواد که در استخدام آموزش و پرورش نیستند، با حقوقی کمتر از نیروهای رسمی، در مدارس تدریس می کنند. این دسته از نیروهای خرید خدمتی بر حسب نیاز در قالب قراردادی و حق التدریسی وارد سیستم آموزش و پرورش می شوند.
از طرف دیگر خرید خدمات آموزشی در مدارس وجه دیگری نیز دارد که از آن به عنوان خصوصی سازی آموزش یاد می شود و تمام هزینه های آموزش از جمله حقوق معلمان بر عهده بخش خصوصی یا به عبارتی برای مشارکت در تعلیم و تربیت است. در همین ارتباط می توان به پیشنهاد دولت برای پوشش 10 درصدی دانش آموزان در طرح خرید خدمات آموزشی در بودجه سال آینده اشاره داشت. در تعبیر خصوصی سازی آموزش، ما شاهد رشد مدارس غیردولتی خواهیم بود که در تناقض با اصل دسترسی رایگان به تحصیل است.
منتقدان این سیستم، علاوه بر خصوصی سازی آموزش و نادیده انگاری عدالت آموزشی، عدم نظارت و نبود استاندارهای لازم برای جذب معلمان خرید خدمتی را نشانه گرفته اند. همچنین کارشناسان آموزش از کاهش بهره وری نظام تعلیم و تربیت، افت خدمات آموزشی، عدم توجه به مهارت های آموزشی، کاهش کیفیت آموزش، انگیزه کم، ابهام در آینده شغلی، حقوق اندک و ... انتقاد می کنند.
پژوهشگر ایرنا برای بررسی وضعیت کیفیت آموزش معلمان خرید خدمتی و راهکارهای موجود برای بالا بردن کیفیت خدمات آموزشی به خصوص در مناطق محروم که آمار بالاتری در نیروهای خرید خدماتی دارند، با «حسن احمدی» رئیس هیات امنای موسسه پژوهشی دانایار گفت و گو کرد. دانایار موسسه ای است که در سال های اخیر به طور ویژه ای روی افزایش کیفیت آموزش های ضمن خدمت معلمان و توانمندسازی آموزگاران در استان سیستان و بلوچستان فعالیت می کند. چنانکه «رضا امیرخانی» جایزه 100 میلیون تومانی جلال آل‌ احمد را به این موسسه اهدا کرده است تا تمام این مبلغ صرف توانمندسازی آموزگاران دبستان و پیش ‌دبستانی در سیستان و بلوچستان شود. احمدی نیز به دلیل تجربه های میدانی در مواجه با معلمان به خصوص خرید خدمتی ها به خوبی می تواند، کیفیت آموزش معلمان را تحلیل کند.
در این گفت و گو احمدی ضمن مقایسه نیروهای خرید خدمات آموزشی و معلمان رسمی به نقد نظام آموزش های ضمن خدمت پرداخت و از راهکارها و فعالیت های دانایار برای افزایش کیفیت آموزش به معلمان سخن گفت که در ادامه مشروح مصاحبه می آید.

** تاثیر گزینش و آموزش ضمن خدمت در کیفیت تدریس
به گفته رئیس هیات امنای دانایار، مهم ترین تفاوت معلمان خرید خدماتی با نیروهای رسمی، مدت زمان همکاریشان با مدرسه است. اگر خرید خدمتی ها تحت آموزش هایی قرار گیرند ولی مدت زمان حضورشان کوتاه باشد، یک تهدید است چون با رفتن آنها، این آموزش ها بی اثر خواهد شد و با یک سرمایه گذاری کم اثری مواجه خواهیم بود. مثلا هزینه هایی از سوی دانایار، آموزش و پرورش یا موسسات دیگر برای آموزش معلمان می شود ولی بعدا نیروها به کار دیگر یا شغل دیگری می روند. ارتباط کوتاه مدت، این آموزش ها را کم اثر می کند. از طرفی نیروهای رسمی ماندگاری بیشتری در مدارس دارند.
وی ادامه داد: از سوی دیگر خرید خدمت فرصت تلقی می شود چون معلمان رسمی به واسطه اینکه خیالشان راحت است که 30 سال معلم آموزش و پرورش هستند، برایشان کیفیت آموزش های ضمن خدمت اهمیتی ندارد ولی خرید خدمتی ها برای اینکه در پیکره آموزش و پرورش بمانند و آن شغل را از دست ندهند، ناگزیرند نسبت به نیروهای رسمی انگیزه بیشتری را از خودشان نشان دهند. بنابراین نمی شود یکجانبه گفت که معلمان خرید خدمات آموزشی به تنهایی آسیب رسانند بلکه فرصت هایی را نیز ایجاد می کند.
احمدی با تاکید بر آموزش های ضمن خدمت به معلمان گفت: به نظرم در هر دو مدل استخدامی یا خرید خدمتی، باید روی آموزش های ضمن خدمت کار شود. یکی از آسیب هایی که در فرایند آموزش ضمن خدمت وجود دارد این است که اساسا آموزش و پرورش کارگاه ها و دوره هایی را با کیفیت پایین ارائه می کند. بعد از دوره ضمن خدمت برای اینکه گواهینامه آن را بدهند، یک امتحان حفظی از معلم می گیرند که پی دف اف آن روی سایت است تا آن را بخوانند و امتحان دهند؛ اگر قبول شوند، آموزش ضمن خدمت برای آنها منظور می شود و روی حقوق و دستمزشان تاثیر دارد. در واقع آموزش ضمن خدمت برای معلمان، تشریفاتی است.
وی افزود: از طرف دیگر، کارگاه هایی که به صورت تئوریک و سخنرانی درباره کتاب های درسی و روش های تدریس هستند، اثرشان به کلاس های درس مدرسه نمی رسد. مثلا تعدادی آتش سوزی در استان ها و مناطق مختلف داشتیم و حالا کارگاه های ایمنی کلاس برای معلمان، راهبرهای آموزشی و مدیران برگزار می کنند و آنها را بالاجبار در این دوره ها شرکت می دهند. وقتی آنها از کارگاه بیرون می آیند، می گویند این حرف ها واقعی و شدنی نیست.
عضو هیات امنای دانایار بیان کرد: اگر آموزش باورپذیر نباشد و معلم و مدیر احساس کنند که این آموزش نمی تواند مسئله ای را حل کند؛ نتیجتا به تدریج انگیزه حضور در آموزش های ضمن خدمت پایین می آید. آموزش و پرورش برای اینکه این انگیزه را جبران کند، با تشویقی، اضافه کاری و دستمزدها انگیزه را شارژ می کند. این هم معایب خودش را دارد چنانکه جای همدیگر حضور و غیاب و امضا می کنند تا گواهینامه را بگیرند.
اگر این آموزش های ضمن خدمت، اختیاری باشد و هیچ حقوق و دستمزدی در نظر نگیرند و صرفا فرایند یادگیری معلم را نشانه بگیرند؛ نتیجه را ببینند که آیا معلمان در آموزش ضمن خدمت شرکت خواهند کرد یا نه. به گمانم کارگاه هایی که آموزش و پرورش برگزار می کند، اگر اجباری نباشد تقریبا معلمان شرکت نخواهند کرد. در واقع معلمان با اجبار به کلاس های ضمن خدمت می روند و این کلاس ها تاثیری در کیفیت کلاس مدرسه ندارد.
احمدی افزود: اگر قرار باشد کیفیت آموزش به معلمان با چنین کلاس های ضمن خدمتی، بالا یا پایین برود، فرق چندانی بین کیفیت مهارت های معلم خرید خدمتی و معلم رسمی وجود ندارد. در تجربه کار موسسه دانایار با معلمان، اتفاقا معلم های خرید خدمتی که بی تجربه اند، ذهنشان پذیرا تر است تا معلمی که 20 سال تدریس می کند و توان تغییر و پذیرندگی را ندارد.
وی با بیان تجربیات میدانی خود گفت: کیفیت آموزش کلاس های ضمن خدمت نیز در انگیزه و اشتیاق معلمان هم بسیار تاثیر دارد. ما در دانایار دیدیم، اوایل کار موضوع ارائه گواهینامه آموزش و پرورش بود و آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان دوره های ما را به رسمیت شناخت و حمایت کرد ولی بعد از یک مدت، معلمان دیگر سراغ نمی گرفتند که اسمشان رد شده یا نشده، گواهینامه دادند یا ندادند. حتی امسال هم بحث گواهینامه نکردیم ولی استقبال معلمان بسیار زیاد بود چون محتوای آموزش ها مناسب بود.
عضو دانایار با بیان یک تجربه موفق در جذب نیروی خرید خدمتی گفت: اینکه کیفیت نیروهای خرید خدمات، معلم های رسمی یا سرباز معلمان، بهتر یا بدتر است مساله ای مجزا است ولی امسال در آموزش و پرورش منطقه سب و سوران، در سراوان اتفاق خوبی در جذب نیروهای خرید خدماتی افتاد. آموزش و پرورش این منطقه به طور عادلانه به همه اهالی اعلام کرد که نیرو می گیرد. حدود 500 تا 600 نفر متقاضی ثبت نام کردند. آموزش و پرورش سب و سوران در فرایند جذب معلم تنها به یک آزمون نیم ساعتی بسنده نکرد، بلکه کیفیت گزینش را بالا برد. 10 الی 15 نفر درگیر فرایند جذب معلم شدند و با مصاحبه های عمیق و طولانی و با دریافت نمونه کار، دقت بالایی را در جذب نیرو به کار گرفتند و نهایتا 50 نفر را جذب کردند.
اگر گزینش و آموزش ضمن خدمت به معلمان را با کیفیت کنیم، فرقی بین نیروی رسمی و خرید خدماتی نیست و این تنها به روش های سازمانی مربوط است.
**نتیجه گیری:
باتوجه به این گفت و گو و تجربه های میدانی موسسه دانایار می توان جمع بندی کرد، مسئله اصلی در نظام جذب نیرو در آموزش و پرورش، سیستم های ناقض گزینش نیروها و کیفیت ضعیف آموزش های ضمن خدمت معلمان است و به نظر می رسد نوع همکاری ها با آموزش پرورش، در قالب های خرید خدمات آموزشی یا سرباز معلم ها و حتی نیروهای استخدام رسمی، حداقل در مناطقی که با کمبود معلم مواجه اند، فرق چندانی باهم ندارند. شاید بهتر باشد، نگاه ها به آموزش و پرورش از سوی نوع همکاری ها به افزایش کیفیت آموزش به معلمان تغییر کند، زیرا راه انتقال دانش در مدرسه، سواد و مهارت معلم ها است.
پژوهش**ر*ش*

منبع: ایرنا

کلیدواژه: ارتباطات آموزش و پرورش خريد خدمات آموزشي آموزش ضمن خدمت

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۴۴۷۹۷۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۱۹ هزار نیروی پرورشی امسال به استخدام آموزش و پرورش در می‌آیند

وزیر آموزش پرورش: در سال‌های گذشته جذب نیروی پرورشی جز از طریق دانشگاه فرهنگیان نداشتیم اما امسال در آزمون استخدامی ۱۹ هزار پرورشی و تربیت بدنی را جذب می‌کنیم.

به گزارش مشرق، رضامراد صحرایی در گفت‌وگویی به مناسبت هفته معلم، با اشاره به دیدار سه هزار نفر از فرهنگیان و معلمان سراسر کشور با رهبر معظم انقلاب و تاکید ایشان بر اهمیت رویکردهای پرورشی در مدارس اظهار داشت: برنامه‌های پرورشی در گفتار مورد تاکید ما بوده است اما در عمل ما هنوز رهنمودهای رهبر انقلاب را آنگونه که باید، پیاده نکرده‌ایم.

وی با بیان اینکه بخشی از نگرانی رهبر معظم انقلاب درباره سند تحول بنیادین در آموزش و پرورش انجام شده است، افزود: ایشان می‌دانند سند در دست ماست و براساس آن پیش می‌رویم چرا که سند مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی است.

صحرایی با یادآوری اینکه در بحث پرورشی مشکل اصلی نیروی انسانی است، اظهار داشت: سال‌هاست ما جذب نیروی پرورشی جز از طریق دانشگاه فرهنگیان نداشتیم اما امسال در آزمون استخدامی ۱۹ هزار پرورشی و تربیت بدنی را جذب می‌کنیم و هفته آینده آزمون استخدامی این گروه کیفیت بخشی برگزار می‌شود.

وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: همچنین طرح تحول پرورشی در دستور کار شورای عالی انقلاب فرهنگی است که در ستاد ملی تعلیم و تربیت تصویب شده و وقتی این طرح مصوب شود، مشخص می‌شود که روی چه تعداد دانش‌آموز باید در اقدامات پرورشی کار کنیم.

صحرایی یادآورشد: امسال آموزش و پرورش جهت‌گیری خود را بر مساله آسیب‌های اجتماعی قرار داده که دانش‌آموزان نسبت به این آسیب‌ها مصون باشند که راهش تبیین است.

وی افزود: یک نهضت تحت عنوان الگوی تمدن‌ساز را داریم و یک برنامه فراگیر داشتیم با محوریت امید، نشاط، خودباوری و خرد ورزی را دنبال می‌کنیم.

صحرایی خاطرنشان کرد: همچنین در موضوع پرورشی کانون پرورش فکری کودکان را داریم که بیش از هزار و ۵۰۰ شعبه در کشور دارد و تربیت غیررسمی در آنجا شکل می‌گیرد.

مرگ سند ۲۰۳۰ در دولت سیزدهم

وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه مرگ سند ۲۰۳۰ در این دولت اجرایی شد، اظهار داشت: البته هنوز هم بودند کسانی که به ۲۰۳۰ اعتقاد داشتند؛ این افراد حتی در بدنه وزارتخانه هم بودند زیرا این سند به‌ عنوان یک رویکرد در بخشی از دولت پیشین وجود داشت و در حالی برای آن ردیف بودجه و دفتر در نظر گرفته بودند که برای اجرای سند تحول بنیادین ردیف بودجه وجود نداشت.

صحرایی با یادآوری اینکه این رویکرد دولت قبل پس از تذکرات رهبر معظم انقلاب حتی مورد اعتراض نمایندگان مجلس نیز قرار گرفته بود، اظهار داشت: بخشی از وزرای پیشین به سند تحول بنیادین اعتقاد داشتند جدی هم کار کردند ولی سند ۲۰۳۰ از بین نرفت تا دولت آقای رئیسی روی کار آمد و در بدنه اجرایی وزارتخانه به طور قطع مرگ سند ۲۰۳۰ رقم خورد.

سند تحول به دنبال حیات طیبه است

وزیر آموزش و پرورش درباره اجرایی شدن سند تحول بنیادین، یادآور شد: سند یک منظومه کامل است، سند دنبال وقوع حیات طیبه است، این چیزی نیست که بگوییم این تکه از آن اگر انجام شود کل آن انجام شده، مثلا اگر یک تکه دیگرش را دست بگیریم ۲ سال دیگر تمام می‌شود، یک پیکره یکپارچه بسیار منسجم دارد نظریه تعلیم تربیتی ما است، مهم این است که همه آن با هم اجرا شود.

صحرایی با بیان اینکه برای اجرای سند تحول بازه زمانی سال ۱۴۰۳ تا ۱۴۱۲ طراحی و یک برنامه ملی شاخص گذاری شده برای آن تعریف شده است، افزود: در این برنامه هفت پروژه پیشران ملی تعریف شده است که بدون کمک همه دستگاه‌ها اجرا نمی‌شود.

وی یکی از این پروژه های پیشران را توسعه و تقویت مهارت های دانش آموزان عنوان کرد که آیین نامه آن به تازگی در دولت تصویب شده است و بر اساس آن همه دستگاهها از جمله وزارتخانه‌های کار، کشور، کشاورزی، علوم، صمت، تعاون، ورزش، میراث فرهنگی و گردشگری و همچنین صدا و سیما، محیط زیست تکالیفی را در این زمینه عهده دار شدند.

صحرایی با بیان اینکه اکنون 39.8 درصد از دانش آموزان متوسطه دوم، به هنرستان‌ها و مراکز فنی و حرفه‌ای می روند که در برنامه هفتم این رقم باید به ۵۰ درصد برسد، افزود: این رویکرد به این معنی است که مدرسه یک دالان زندگی نه دالان دانشگاه خواهد بود

تغییرات کتاب‌های درسی آغاز شده است

وی در پاسخ به پرسشی درباره تغییرات کتاب‌های درسی عنوان کرد: تغییرات کتاب‌های درسی آغاز شده است و مواد درسی به طور طبیعی تغییر خواهد داشت؛حجم هم در مواردی تغییر پیدا می‌کند تا جا برای فعالیت‌های پرورشی و تربیت بدنی بیشتر شود.

وزیر آموزش و پرورش اظهار داشت: دو اتفاق فوق العاده مهم رخ داده است؛ اتفاق اول این که ما نظام ارزشیابی و تضمین کیفیتی که پایه گذاری کردیم پایه دهم و یازدهم و دوازدهم را به سمت مفهومی برده است زیرا نمرات درسی امتحانات امسال ۵۰ درصد و سال بعد ۶۰ درصد در قبولی دانشگاه تایر خواهد داشت.

صحرایی ادامه داد: با این رویکرد نقطه‌ تضمین کیفیت آموزش خوب مرکز سنجش وزارت آموزش و پرورش است و تعیین می‌کند که چطور آزمون گرفته شود که آموزش هم مبتنی بر آن متحول شود.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا جذب معلم از روشی به جز دانشگاه فرهنگیان داشته‌ایم یا خیر، یادآورشد: سند اساسنامه دانشگاه فرهنگیان می‌گوید در رشته‌هایی که دانشگاه امکان توسعه ندارد، آزمون از طریق دانشگاه فرهنگیان برگزار شود یعنی افراد باید در دانشگاه فرهنگیان آموزش ببینند.